มีหนังเรื่องหนึ่งถูกวางทิ้งไว้หน้าคอมเป็นเวลานาน
The education of little tree
เรื่องนี้เป็นเรื่องเกี่ยวกับเด็กกำพร้าพ่อและแม่ ภายหลังมาอยู่กับปู่และย่า ซึ่งเป็นชาวเชโรกี เรียนรู้เรื่องราวของบรรพบุรุษ ความเชื่อ วิถีชีวิต ธรรมชาติ การประกอบอาชีพ แต่อยู่มาวันหนึ่งมีคนจากศาล พาเด็กน้อยเข้าเรียนโรงเรียนของอเมริกัน (เป็นโรงเรียนที่เด็กอินเดียนเรียนรวมกันแบบหอพัก) ดวงดาวหมาเป็นเสมือนจุดเชื่อมระหว่างบ้านที่เขาจากมา และความจริงอันโหดร้าย ทั้งยังเป็นเพื่อนที่นำพาความเป็นอิสระกลับมาอีกครั้ง
เรื่องราวมีฉากประทับใจเราหลายฉาก แต่ขอเอาตอนที่สะดุดใจเรามาแล้วกัน

ปู่ช่วยลิตเติ้ลทรี จากงูหางกระดิ่ง จึงถูกงูฉก ได้รับพิษบาดแผล ย่าจึงดูแลปู่และสนทนากับเด็กน้อยว่า

"เขาจะไม่ตายแล้วใช่มั้ยฮ่ะ หลังจากทุกอย่างที่ย่าทำไป
...
ฟังนะ
...การตายมีทุกรูปแบบลิตเติ้ล ทรี
ย่าเห็นคนที่อาณานิคมเดินไปเดินมา เหมือนกับเธอกับย่า แต่พวกเขาไม่ต่างจากคนที่ตายแล้ว
พวกเขาเต็มไปด้วยความโหดร้ายและความโลภ จิตวิญญาณในตัวพวกเขาหดลงเหลือไม่ใหญ่ไปกว่าขนาดของเมล็ดถั่ว
เพราะวิธีเดียวที่จะทำให้จิตวิญญาณของเราขนาดใหญ่ขึ้นก็คือ ฝึกฝนมัน
เราต้องใช้มันเพื่อที่จะเข้าใจ เรายิ่งพยายามใช้มัน มันก็จะยิ่งใหญ่ขึ้น จนมันใหญ่และมีพลังแข็งแกร่ง
เราก็จะเข้าใจทุกอย่าง จำทุกอย่างของชีวิตในอดีตได้
ย่าเชื่อว่า ปู่ใกล้จะเข้าใจอย่างนั้นแล้ว
ถึงเขาจะไม่รู้ตัวก็ตาม
แต่...
ถ้าร่างกายของเขาตาย เขาก็จะจดจำเรา
นั่นคือสิ่งที่ย่าอยากให้เธอรู้
จิตวิญญาณของเราจะอยู่ด้วยกันตลอดไป
นั่นคือสิ่งสำคัญ
นั่นคือสิ่งสำคัญ"